Ontdek de druiven van Italië
Van de elegante Nebbiolo in Piemonte tot de zonnige Nero d’Avola uit Sicilië: elke druif vertelt zijn eigen verhaal. Sangiovese geeft Toscaanse wijnen hun levendige hart, Barbera brengt zachte frisheid en Montepulciano warmte en diepte. Samen vormen deze druivensoorten de ziel van de Italiaanse wijntraditie — rijk, gevarieerd en vol karakter.
-
€ 99,00“Saggio” Marche Sangiovese BIO Biologische Sangiovese uit de Marken De “Saggio” Marche Sangiovese BIO is een authentieke rode wijn uit...
-
€ 79,00Deze rode wijn vertegenwoordigt de traditionele versie van onze Sangiovese druiven. Het is ontstaan uit ons verlangen om een wijn...
Italiaanse druivensoorten: alles over kwaliteit, trends, vergelijkingen en de beste keuzes
Italië is een waar paradijs voor wijnliefhebbers en wordt geroemd om zijn enorme rijkdom aan inheemse druivensoorten. Met een indrukwekkende verscheidenheid zijn er meer dan duizend Italiaanse druivenrassen bekend, waarvan in elk geval 352 officieel worden ingezet voor de productie van DOC- of IGT-wijnen (enoteca-sprezzatura, Vinomio-Italia). Deze overvloed draagt bij aan de unieke identiteit van iedere Italiaanse wijnstreek. Elke regio, van het noorden tot het diepe zuiden, ontwikkelde haar eigen druivenselectie met bijbehorende wijntradities, afgestemd op zowel de lokale eet- als drinkcultuur. In dit artikel behandelen we uitgebreide informatie over Italiaanse druivensoorten. We bespreken de beste instapdruiven, expertadvies, trends, klassering en vergelijken toprassen als Sangiovese en Nebbiolo. Ook vindt u antwoorden op veelgestelde vragen rond Italiaanse druivensoorten, zodat u zowel als beginner als gevorderde wijnliefhebber uw kennis kunt verbreden.
De Italiaanse wijngeschiedenis is rijk en veelzijdig en gaat veel verder terug dan de Romeinse tijd. Archeologen vonden zelfs bij de Etrusken (9e eeuw v.Chr.) al bewijzen van wijnbouw. Vandaag de dag beslaat het Italiaanse wijngaardareaal ruim 625.000 hectare (Wijnbutler), wat neerkomt op ongeveer 19% van het totale Europese wijngaardareaal. Italië produceert jaarlijks zo’n 48,5 miljoen hectoliter wijn en behoort daarmee samen met Frankrijk en Spanje tot de absolute wereldtop. De Italiaanse wijnbouw blinkt uit in diversiteit: van de koele Alpenvalleien tot aan de warme, zwoele kustgebieden, elk microklimaat biedt ideale omstandigheden voor verschillende Italiaanse druivensoorten. Hierdoor ontwikkelde elk gebied unieke rassen, aangepast aan lokale bodems, microklimaat en traditie. Deze geografische rijkdom verklaart waarom de wijnen van Italië zo sterk variëren in stijl en karakter.
Veel Italiaanse regio’s zijn wereldwijd beroemd om hun kwaliteitswijnen: Piemonte, Toscane en Veneto domineren de export, maar ook het zuiden (zoals Puglia en Sicilië) en opkomende gebieden als Abruzzen en Friuli winnen snel aan populariteit. Het enorme aanbod aan Italiaanse druivensoorten biedt ruimte voor ontdekking, innovatie en authentieke aroma’s, die nergens ter wereld exact worden geëvenaard.
Overzicht van belangrijkste Italiaanse druivensoorten
Sangiovese – Absolute nummer één in aanplant en het kloppend hart van Toscane. De basis van superklassiekers als Chianti en Brunello di Montalcino. Sangiovese staat bekend om zijn kenmerkende frisse zuren, stevige tannines en een smaakprofiel waarin kersen, rode bessen en mediterrane kruiden domineren. Door zijn veelzijdigheid wordt dit druivenras in uiteenlopende stijlen gemaakt, van fris tot krachtig en gerijpt.
Nebbiolo – De held van Piemonte, vooral beroemd uit Barolo en Barbaresco. Deze druif levert lichte rode wijnen met enorme diepgang dankzij een aromapalet van rozen, viooltjes, truffel en leer. Nebbiolo produceert wijnen met veel tannine en zuren, meestal geschikt voor langdurige rijping.
Barbera – Nog een ster uit Piemonte. Barbera-wijnen zijn fruitgedreven, met uitgesproken zuren en zachte tannines. Ze zijn doorgaans toegankelijker en gebruiksvriendelijker dan Nebbiolo-wijnen, ideaal om jong te drinken en erg geliefd bij maaltijdwijnen.
Montepulciano – Vooral bekend uit de Abruzzen, geeft volle, diepgekleurde wijnen met tonen van pruimen, koffie en tabak. De soepele structuur maakt het een ideale rode wijn voor dagelijks gebruik en bij stevige gerechten.
Primitivo – Komt uit Puglia en staat bekend om zijn rijke, geconcentreerde stijl, vaak hoog in het alcoholpercentage. Genetisch identiek aan de Amerikaanse Zinfandel en geliefd om zijn jammy fruittonen en zachte tannines.
Nero d’Avola – Siciliaanse trots, bekend om krachtige, volle rode wijnen met zoet donker fruit, kruiden en soms een hint van chocolade. Nero d'Avola levert zowel moderne fruitige als traditionele meer aardse stijlen.
Corvina & Rondinella – Onmisbaar in Valpolicella, Bardolino en Amarone (Veneto). Corvina levert smakelijk, fris rood fruit, terwijl Rondinella vooral gebruikt wordt voor blends vanwege zijn resistentie en opbrengst.
Pinot Grigio – De populairste witte Italiaanse druivensoort. Vooral succesrijk in Veneto en Friuli. Lichte, frisse wijnen met tonen van appel, witte peer en subtiele bloemen; ideaal als aperitief.
Glera (Prosecco) – De succesvolle druif achter Prosecco, Italië’s beroemdste mousserende wijn. Glera-wijnen zijn licht, bruisend, en verfrissend met een pure fruitsensatie.
Trebbiano – Veelzijdige witte druif, verspreid over heel Italië. Trebbiano-wijnen zijn doorgaans neutraal, fris en eenvoudig, maar worden ook gebruikt voor hoogwaardige blends en distillaten.
Vernaccia, Verdicchio, Vermentino – Regionaal belangrijke witte rassen. Vernaccia (San Gimignano), Verdicchio (Marche) en Vermentino (Ligurië, Sardinië) leveren aromatische, karaktervolle witte wijnen.
Kwaliteitsklassen: DOCG, DOC, IGT en Vino da Tavola
Italië heeft zijn eigen systeem voor de kwaliteitsclassificatie, vergelijkbaar met het Franse Appellation-System.
DOCG (Denominazione di Origine Controllata e Garantita) – De hoogste kwaliteitsklasse, met de strengste regels omtrent herkomst, druivenrassen, opbrengst en zelfs proefpanel-controle. Enkele beroemde voorbeelden zijn Barolo en Brunello di Montalcino. Slechts enkele percentages van alle Italiaanse wijn behalen deze status.
DOC (Denominazione di Origine Controllata) – Strenge eisen rond regio, druivensoorten en wijnmaakmethoden, maar minder rigide dan DOCG. Ongeveer een vijfde van de Italiaanse wijn is DOC-gecertificeerd.
IGT (Indicazione Geografica Tipica) – Deze categorie biedt meer vrijheid qua druivenrassen en wijnmaakstijl. Veel innovatieve, internationale stijlwijnen of regionale parels worden als IGT uitgebracht; dit is ook de klasse van de beroemde Supertuscans.
Vino da Tavola – Simpele tafelwijn zonder specifieke herkomst- of rassenregels, al leveren sommige producenten verrassende kwaliteit.
De kwaliteitsindeling weerspiegelt het streven naar regionale authenticiteit en zorgt voor duidelijke informatie op het etiket over wat u precies drinkt. In tegenstelling tot Frankrijk laten Italianen soms meer flexibiliteit toe, zodat ook eigenzinnige topwijnen niet buiten de boot vallen.
Italiaanse druivensoorten vergelijken: Sangiovese vs Nebbiolo
Italiaanse druivensoorten vergelijken: Sangiovese vs Nebbiolo
Sangiovese
Streek: Toscane, Umbrië
Kleur & Profiel: Medium tot diep rood. Frisse zuurgraad, kersen, kruiden, robuust doch toegankelijk. Kan zowel jong als gerijpt gedronken worden.
Bekende wijnen: Chianti (Classico), Brunello di Montalcino, Vino Nobile di Montepulciano
Nebbiolo
Streek: Piemonte
Kleur & Profiel: Licht rood, hoge zuren, veel tannine. Florale tonen, complex, aardse aroma's. Vaak lang kelderpotentieel, ontwikkelt truffel, leer, tabak.
Bekende wijnen: Barolo, Barbaresco, Roero
Karakter en beleving: Sangiovese staat bekend om zijn toegankelijkheid: de wijn is fruitig, soepel en bij uitstek geschikt voor Italiaanse gerechten, van pasta tot gegrild vlees. De wijn kan jong gedronken worden, maar topwijnen kunnen ook goed ouderen. Nebbiolo is veeleisender: een ware 'koning in de kelder' die pas na vele jaren rijping zijn ware complexiteit prijsgeeft. De hoge tannines en zuren maken Nebbiolo aanvankelijk streng, maar met de tijd worden de smaken fluweelachtig, diep en geraffineerd.
Prijs en beschikbaarheid: Sangiovese-wijnen zijn breed verkrijgbaar en variëren van vriendelijk geprijsde instappers tot exclusieve Brunello’s. Nebbiolo, zeker in de vorm van Barolo, is prijziger en schaarser, vaak slechts betaalbaar voor de liefhebber.
Advies: Wie als beginnende wijndrinker op zoek is naar Italiaanse druivensoorten, kiest het best voor Sangiovese. Kenners en avontuurlijke liefhebbers genieten van de diepte en elegantie die Nebbiolo op termijn biedt.
De beste Italiaanse druivensoorten voor beginners
Sangiovese: veelzijdig, fris en herkenbaar. Een uitstekende start voor wie wil kennismaken met Italiaanse rode wijnen die goed combineren met pasta, pizza en diverse andere Italiaanse gerechten.
Barbera: zacht, fruitgedreven en met aangename zuren. Ideaal voor wie een soepele rode wijn zoekt zonder wrange tannines. Heeft een toegankelijke prijs en is breed verkrijgbaar in supermarkten en wijnwinkels.
Montepulciano: vol, zwoel en soepel maar niet te zwaar. Past zowel bij vleesgerechten als bij vegetarische schotels dankzij zijn vriendelijke karakter.
Pinot Grigio: lichte, frisse witte wijn met veel fruit. Heerlijk als aperitief of bij salades en vis. Staat bekend als dé instapwijn voor Italiaanse witte druivensoorten.
Prosecco (Glera): bruisend, licht en vriendelijk geprijsd. Perfect voor feestjes, als aperitief of bij lichte hapjes.
Let op: start het liefst met jonge wijnen van deze druivensoorten voor het beste eerste resultaat; oudere, gerijpte versies zijn vaak intenser van smaak.
Als beginnende wijndrinker is het slim te starten met toegankelijke, niet te complexe Italiaanse druivensoorten. Sangiovese, Barbera en Montepulciano voor rood, Pinot Grigio en Prosecco voor wit en mousserend bieden een perfecte kennismaking.
Expertadvies: beste Italiaanse druivensoorten voor rode wijn
Voor de doorgewinterde rode wijnliefhebber zijn er nog talloze andere Italiaanse druivensoorten om te ontdekken. De volgende rassen hebben zich in binnen- en buitenland bewezen als klassiekers:
Nebbiolo – Bekroond om zijn finesse, complexiteit en rijpingspotentieel. Een must voor wie van diepgaande, ontwikkelde rode wijnen houdt.
Barbera – Dankzij het hoge zuur en fruitige karakter biedt Barbera ook bij uitgebreidere maaltijden en stevige gerechten een uitstekende wijn- en spijscombinatie.
Aglianico – Dit ras uit Zuid-Italië (Basilicata en Campanië) levert geconcentreerde, tanninerijke wijnen, soms de 'Barolo van het Zuiden' genoemd vanwege de structurele gelijkenissen met Nebbiolo.
Nero d’Avola – Intense rode en zwartfruitige aroma's, vaak met hints van chocolade en mediterrane kruiden. Uitstekend geschikt voor barbecue en stevige stoofgerechten.
Primitivo – Rijk, vol en rond. Liefhebbers van zachte, fruitintense wijnen met een hoger alcoholpercentage zullen de Primitivo waarderen.
Corvina – Basis van Valpolicella en Amarone. Corvina-blends zorgen voor elegante, sappige wijnen met extra diepgang bij hoge opbrengsten of rijping.
Tip van de expert: experimenteer met verschillende regio's. Zelfs van dezelfde Italiaanse druivensoorten levert het diverse terroir unieke kennissen en smaaksensaties op, zowel in blends als pure wijnen.
Italiaanse druivensoorten: kwaliteitsklasse en verschil in rassen
Italiaanse druivensoorten zijn onderverdeeld in kwaliteitsklassen, afhankelijk van het gebruik binnen DOCG, DOC, IGT of Vino da Tavola. Maar er zijn ook tal van verschillen tussen rassen zelf:
Indigenous vs. International: Ongeveer 70% van alle in Italië aangeplante wijnstokken zijn inheemse Italiaanse druivensoorten. Dit maakt Italië uniek in diversiteit. Internationale druivenrassen zoals Merlot, Cabernet Sauvignon of Chardonnay worden vooral als blendpartner gebruikt of voor internationale markten.
Verschillen in smaak: Rassen als Nebbiolo en Aglianico zijn krachtig, complex en rijk aan tannines. Sangiovese, Barbera en Montepulciano zijn doorgaans toegankelijker. Sommige witte rassen, zoals Pinot Grigio en Trebbiano, geven lichte, frisse wijnen terwijl bijvoorbeeld Verdicchio en Vermentino meer diepte en mineraliteit bieden.
Regiotypische kenmerken: Elke Italiaanse streek heeft haar eigen kenmerkende druivenmix, aangepast aan het klimaat en de culinaire tradities. Dit versterkt de regionale identiteit.
Blends of monocépages: Veel Italiaanse wijnen zijn blends, wat complexiteit in smaak en aroma kan vergroten. Maar er zijn ook vele 100% monocépagewijnen, bijvoorbeeld uit Brunello of Barolo.
Dit alles maakt Italiaanse druivensoorten intrigerend en veelzijdig, voor iedere smaak en elk budget.
Veelgestelde vragen over Italiaanse druivensoorten
Hoeveel Italiaanse druivensoorten zijn er? Schattingen lopen uiteen, maar volgens de officiële lijst van het Italiaanse Ministerie van Landbouw zijn er 352 gecertificeerde druivenrassen voor kwaliteitswijn. In totaal kent Italië echter meer dan duizend geregistreerde variëteiten, waarvan sommige enkel lokaal gebruikt worden.
Wat zijn de beste Italiaanse druivensoorten voor beginners? Sangiovese, Barbera, Montepulciano, Pinot Grigio en Glera voor Prosecco zijn makkelijk te drinken, herkenbaar van smaak en goed geprijsd.
Welke rode druif wordt het meest aangeplant? Sangiovese met ongeveer 71.500 hectare aanplant, gevolgd door Montepulciano en Barbera.
Is Nebbiolo moeilijk te drinken? Door de stevige tannines en hoge zuren kan Nebbiolo aanvankelijk streng overkomen, zeker in zijn jeugd. Met voldoende rijping worden de wijnen echter soepel en complex, met een grote diepgang.
Wat zijn de belangrijkste witte druiven? Pinot Grigio, Trebbiano, Glera (voor Prosecco), Verdicchio, Vermentino en Vernaccia zijn de white pillars van Italië.
Wat maakt Italiaanse druiven uniek? Het brede spectrum van inheemse, zelden elders voorkomende druiven en hun aanpassing aan het lokale terroir. Dit zorgt voor wijnen die nergens ter wereld exact hetzelfde smaken.
Zijn Italiaanse druivensoorten geschikt voor biologische wijn? Steeds meer wijnmakers zetten in op biologische of biodynamische wijnbouw, ook met oudere, minder productieve inheemse rassen. Dit sluit aan bij een internationale trend richting duurzaamheid.
Trends voor Italiaanse druivensoorten dit jaar
Herwaardering van vergeten rassen: Steeds meer producenten richten zich op het herintroduceren van zeldzame lokale Italiaanse druivensoorten, wat leidt tot een groeiende diversiteit in het aanbod en spannende nieuwe smaken voor de consument.
Biologische en natuurwijnen: De focus op duurzaamheid, natuurlijke gisting en beperkt gebruik van sulfiet blijft groeien. Italiaanse wijnen met een biodynamisch keurmerk scoren steeds beter in internationale gidsen.
Export van Prosecco stijgt: Prosecco-wijnen, gemaakt van Glera, blijven wereldwijd in populariteit toenemen. In 2022 werd ruim 627 miljoen flessen Prosecco geëxporteerd (bron: ISTAT, 2023).
Opkomst van oranje wijnen: Witte Italiaanse druivensoorten die langere tijd met schil fermenteren, leveren complexe, oranje getinte wijnen, populair in restaurants en bij jonge wijnliefhebbers.
Klimaatadaptatie: Door klimaatverandering plant men nu ook druivenrassen aan die beter bestand zijn tegen hitte en droogte, zoals Nero d’Avola en Susumaniello.
Transparantie & traceerbaarheid: Steeds vaker zijn Italiaanse druivensoorten en hun oorsprong digitaal te verifiëren, dankzij QR-codes en blockchaintechnologie.
Conclusie en overzichtstabel
Italiaanse druivensoorten bieden ongekende verscheidenheid, karakter en kwaliteit. Dankzij de focus op lokale traditie, innovatie en vakmanschap blijft Italië een van de meest avontuurlijke en geliefde wijnlanden ter wereld. Er is voor iedere smaak en elk budget wel een passende Italiaanse druif te vinden. Hieronder vindt u een overzicht van de belangrijkste rassen, hun kleur, regio en smaakprofiel:
Sangiovese
Kleur: blauw
Belangrijkste regio: Toscane
Smaakprofiel: kers, specerijen, frisse zuren
Nebbiolo
Kleur: blauw
Belangrijkste regio: Piemonte
Smaakprofiel: florale tonen, tanninerijk, complex
Barbera
Kleur: blauw
Belangrijkste regio: Piemonte
Smaakprofiel: fruitig, kruidig, fris zuur
Montepulciano
Kleur: blauw
Belangrijkste regio: Abruzzen
Smaakprofiel: donker fruit, aardse tonen
Primitivo
Kleur: blauw
Belangrijkste regio: Puglia
Smaakprofiel: rijk, jammy, zacht
Nero d’Avola
Kleur: blauw
Belangrijkste regio: Sicilië
Smaakprofiel: krachtig, chocola, kruidig
Corvina
Kleur: blauw
Belangrijkste regio: Veneto
Smaakprofiel: kers, fris, elegant
Pinot Grigio
Kleur: wit
Belangrijkste regio: Veneto/Friuli
Smaakprofiel: licht, fris, appel/peer
Glera (Prosecco)
Kleur: wit
Belangrijkste regio: Veneto
Smaakprofiel: licht, bruisend
Laat u inspireren door Italiaanse druivensoorten en ontdek de enorme rijkdom van dit prachtige wijnland. Of u nu een eerste glas proeft of de kelder vult met topcru’s, Italië biedt voor elke wijnliefhebber iets bijzonders!